Simulizi ya Amina kuhusu maisha nchini Uswidi

Aminas berättelse om livet i Sverige – swahili

Print

Unaweza kusoma kuihusu kwenye ukurasa huu:

  • Watoto nchini Uswidi huenda shuleni kila siku ya wiki.
  • Watoto hupata chakula cha mchana bila malipo kila siku shuleni.
  • Shughuli za burudani za kawaida baada ya shule.
  • Kila mtu nchini Uswidi lazima atendewe kwa usawa. Haijalishi wewe ni wa jinsia gani, asili yako, dini au uliyempenda. Kila mtu ana haki sawa.
  • Watoto wana haki ambazo lazima ziheshimiwe na watu wazima.
  • Ni muhimu kulinda mazingira nchini Uswidi. Pia kuchagua taka na kutumia tena.
  • Nambari ya simu ya polisi, kikosi cha zimamoto au ambulensi ni 112. Unapiga simu nambari hii katika hali za dharura.

Amina na watoto waliotajwa kwenye barua ni wahusika wa kubuni.

Habari!

Jina langu ni Amina na nina umri wa miaka 12. Ningependa kukuambia kuhusu jinsi ilivyo kuwa mtoto nchini Uswidi.

Ninaenda shuleni kila siku. Watoto wote nchini Uswidi lazima waende shuleni na watoto wote wana haki ya kufanya hivyo. Kwa kawaida mimi huendesha baiskeli kwenda shuleni kila siku kwani iko karibu na ninapoishi. Mimi huvaa helmeti na huwasha taa za baiskeli kukiwa na giza. Watoto wote lazima wavae helmeti wanapoendesha baiskeli.

Watoto wawili wanaendesha baiskeli wakiwa wamevaa helmeti.

Picha: Ann-Sofi Rosenkvist/imagebank.sweden.se

Nimepata marafiki wengi shuleni, wavulana na wasichana na sisi hucheza pamoja kwenye uwanja wa shule wakati wa mapumziko kati ya masomo. Pia tunacheza nje wakati wa baridi na wakati huo ni muhimu kuvaa mavazi yenye joto.

Nchini Uswidi, huvai sare za shule. Unaweza kuvaa chochote unachotaka kutoka kwenye nguo zako. Inaweza kuwa jambo zuri kuwa na jozi ya glavu ikiwa umekuwa ukicheza kwenye theluji wakati wa mapumziko.

Watoto wanacheza kwenye theluji.

Picha: Susanne Jutzeler, Pixabay.com

Shule huanza saa mbili asubuhi (08:00) na ni muhimu kufika kwa wakati. Masomo ninayopenda zaidi ni hisabati na muziki, lakini tunasoma masomo mbalimbali kila siku.

Saa tano na nusu (11.30) mimi hula pamoja na wanafunzi wenzangu na walimu. Milo ya shuleni ni nzuri, lakini nadhani ni ajabu kwamba wengine wanakunywa maziwa. Si jambo la kawaida nchini Siria, nchi yangu ya asili. Hakuna mtu anayepaswa kulipa chochote ili kula shuleni. Nadhani ni nzuri kwa sababu unahitaji kula ili kuweza kusoma. Leo, chakula ninachopenda kimeandaliwa: tambi na mchuzi wa nyama ya kusaga!

Wanafunzi wanakula chakula cha mchana shuleni.

Picha: Lena Granefelt/imagebank.sweden.se

Shule yangu inaisha saa tisa alasiri (3:00 pm). Watoto wadogo wakati mwingine huhitaji kubaki shuleni kwa muda mrefu zaidi, hadi baba au mama yao awachukue. Kisha wanaweza kuwa katika kituo cha baada ya shule, ambapo wanaweza kucheza, kula vitafunio na kufanya kazi za nyumbani. Nilidhani ilifurahisha kuwa katika kituo cha baada ya shule nilipokuwa mdogo!

Mama na baba yangu nyakati fulani huja shuleni ili kukutana na walimu wangu na kuzungumza kuhusu jinsi mambo yanavyoendelea. Kisha mimi pia huwaambia kuhusu kile ninachofikiri ni nzuri na kile ninachoweza kuhitaji usaidizi zaidi.

Kwa kawaida tunapata kazi za nyumbani kila wiki, yaani, kazi ya shuleni tunayofanya nyumbani. Mara nyingi mimi hutumia kompyuta yangu. Ilichukua muda kujifunza jinsi ya kuitumia, lakini nilipata msaada kutoka kwa walimu wangu na marafiki zangu kwa hivyo sasa iko sawa. Wakati fulani ninahitaji msaada wa ziada katika kazi yangu ya shule. Kisha wazazi wangu na walimu wangu hunisaidia.

Jambo ambalo lilikuwa geni kwangu nilipokuja nchini Uswidi ni kwamba watu wazima lazima waheshimu watoto, kama vile watoto lazima warudishe heshima hiyo. Hii inamaanisha, kwa mfano, kwamba walimu hawaruhusiwi kuwakaripia wanafunzi kwa jambo ambalo lilifanyika shuleni. Hakuna mtu mzima nchini Uswidi anayeruhusiwa kumchapa mtoto! Ni marufuku!

Shuleni tunajifunza zaidi ya masomo ya kawaida ya shule, kwa mfano kwa nini ni muhimu kutunza sayari na mazingira yetu. Unaweza kufanya hivyo kwa kuchagua takataka na kutumia tena. Kutumia tena kunamaanisha kutumia kitu kutengeneza kingine kipya. Chupa tupu ya soda ya plastiki inaweza kutumiwa tena na kuwa chupa mpya ya soda. Nadhani hiyo ni nzuri.

Mwanamume anasaga pamoja na mtoto.

Mwanamume anasaga pamoja na mtoto. Picha: Cecilia Lantz/imagebank.sweden.se

Nchini Uswidi, watu wanapenda mazingira ya asili sana; unaweza kwenda matembezi msituni na kuchuma matunda madogo. Kuna aina mbalimbali za matunda madogo ambazo siwezi kumbuka majina yao! Ninalopenda ni bluberi na nimejifunza kuoka pai ya bluberi.

Msitu katika majira ya kupukutika kwa majani wenye miti iliyo na rangi za njano na chungwa.

Picha: Moa Karlberg/imagebank.sweden.se

Majirani zetu wana mtu wa tofaa kwenye bustani lao na katika majira ya kupukutika kwa majani wakati mwingine sisi huonja matofaa. Napenda majira ya kupukutika kwa majani nchini Uswidi. Hali ya hewa inazidi kuwa baridi na mvua inanyesha na kuna upepo mwingi, lakini kuna rangi nyingi nje! Majani kwenye miti ni kijani mwanzoni, lakini katika majira ya kupukutika kwa majani yanabadilika rangi ili kuwa njano, nyekundu au hudhurungi. Sijawahi kuona hiyo hapo awali. Mvua inaponyesha, tunapaswa kuvaa mavazi ya mvua na viatu vya mpira, la sivyo tunaweza kupata mafua!

Mara moja kwa wiki ninaenda kwenye mazoezi ya kuogelea baada ya shule. Napenda sana kuogelea na nimepata marafiki huko. Wakati mwingine mimi husafiri kwa basi hadi huko mwenyewe. Ni umbali mfupi kutoka ninapoishi. Nimejifunza jinsi ya kununua tiketi na mahali pa kushuka kwenye basi.

Baadhi ya wanafunzi wenzangu wana mambo wanayopenda kuyafanya baada ya shule, kwa mfano kandanda, kucheza ala za muziki au ni wanaskauti. Nadhani ni jambo la kufurahisha kuwa na marafiki zangu kwenye bustani, ambapo tunaweza kuteleza barafuni katika majira ya baridi. Katika majira ya joto, tunapenda kwenda ziwani kuogelea. Wakati mwingine tunakaa tu katika nyumba za wenzetu na kucheza michezo ya video au kitu kingine cha kufurahisha. Kidogo ya kile tunachohisi wakati huo.

Amina

Watoto watatu kwenye gati wakiwa wamevaa mavazi ya kuongelea.

Picha: Clive Tompsett/imagebank.sweden.se

Maswali ya kufikiria na kuzungumzia:

  • Una maoni gani kuhusu barua ya Amina?
  • Kuna kitu chochote kwenye barua hiyo kilicho kipya kwako?
  • Je, huwa unaenda shuleni kila siku?
  • Je, unapenda kufanya nini katika muda wako wa mapumziko?

Barn­kon­ven­tionen

Amina pia anaandika kuhusu watu wazima kuwaheshimu watoto. Katika Mkataba wa Haki za Mtoto, ambayo ni sheria nchini Uswidi, inasema kwamba watoto wana haki zao wenyewe na sote tuko sawa.

Soma zaidi kuhusu Mkataba wa Haki za Mtoto

Bango kuhusu Mkataba wa Haki za Mtoto (kwa Kiingereza) External link, opens in new window.

Dharura ya papo hapo

Ikiwa kitu cha papo hapo kitatokea, kwa mfano ajali, moto au uhalifu, lazima upige simu 112.

112 ni nambari ya dharura nchini Uswidi. Dharura ni wakati unahitaji msaada wa haraka kutoka kwenye ambulensi, kikosi cha zimamoto au polisi. Hawa wanaaminika nchini Uswidi. Mtu hujibu kila wakati unapopiga simu. Watakuuliza kilichotokea na kutuma msaada sahihi.

Kumbuka kwamba nambari 112 inaweza kupigwa tu katika hali ya dharura au ya kutishia maisha!

Last updated: